حواسمان به مدل «گرسنگی جلب توجه» باشد

نیاز به «دیده شدن» یکی از نیازهای اولیه و ذاتی هر انسانی است. نیازی که منجر به نداهای ذهنی «من را ببینید» می شود. این نیاز از زمان تولد با انسان همراه است و به دلیل وراثت و نوع تربیت خانوادگی و اجتماعی دچار ضعف و شدت در افراد می گردد که در نهایت تفاوت رفتاری افراد بر اساس فشار این نیاز در بزرگسالی بروز متفاوتی خواهد داشت. در بزرگسالی بر اساس شدت این نیاز، فرد دارای شخصیت نمایشی می شود و در حالت افراطی به اختلال نمایشی مبتلا می گردد. ممکن است در فردی دیگر به صورت حداقلی، شخصیت اجتنابی و یا اختلال اجتنابی ملاحظه می شود.

رابرت لیهی در کتاب مقاومت صفحه 112 می گوید: «اگر شما در دوران اولیه کودکی تان از اعتباربخشی محروم مانده باشید و به اندازه کافی اعتبار نگرفته باشید، بعداً در دوران بزرگسالی تمایل بیش از حدّ به دریافت این احساس خواهیر داشت. شما احساس می کنید که نیازتان به اعتبارجویی بیشتر از غالب مردم است. وقتی این سطح از نیازتان به تأیید شدن برآورده نمی شود، ممکن است احساس کمبود یا خلاء هیجانی کنید». توصیف آقای لیهی بیاتگر مدل «محرومیت-گرسنگی» یا همان نیاز به توجه دیگران است.

احساس نیاز به توجه دیگران، منجر به احساس کم ارزشی، خودکم بینی، خودضعیف انگاری و عزت نفس پایین می گردد. افراد ضعیف و آسیب پذیر دارای بینش و افکار ضعیف انگاری از خود هستند و خود را فردی ضعیف نسبت به دیگران میدانند. بسیاری از آسیب های روحی در روابط اجتماعی ناشی از بینش هر فرد به خود است. همچنین پیرو این احساسها، فرد از حال خود به «حال بد» تعبیر می کند و در بهترین وضعیت می گوید که شاید «حساس» شده ام. با تعبیر حساس بودن، نقطه ضعف خود (ناارزشمند بودن) را می پوشاند و به صفتی دیگر (حساسیت) نسبت میدهد. نقصان در خودکارآمدی و عملکرد نامناسب را میتوان از بدیهی ترین عوارض دانست.

در چنین وضعیت هایی ضرورت شناخت و درک صحیح احساسات و خودشناسی نمایان می شود. با شناخت صفات شخصیتی خود ضمن جلوگیری از انحراف شناختی احساسات، قادر خواهیم بود که قبل از آسیب پذیری روحی، به ترمیم و اصلاح زوایای شخصیتی خود بپردازیم و با این رویکرد، از تعامل بین فردی و زندگی اجتماعی خود لذت و بهره کافی ببریم.

در کنار نکته گفته شده، شایسته بیان است که در انجام امور اجتماعی و فردی نباید ریا را به میان آورد که ریا آفتی جدی برای روح و روان تلقی می شود و در پیشگاه خداوند نیز عملی که با نیت ریا انجام گیرد مورد رضایت خداوند نیست. چنانچه کاری انجام میدهیم که به دیگران ثمر و بهره می رساند، بهتر آن است که ناظر را فقط خداوند بدانیم و چون او می بیند، ما را کفایت کند.